Blogarchief 2020

Willem Geluk, oprichter en conservator van het pop-up museum ‘Maritime Monitoring Factoring’, maakte in de afgelopen jaren verschillende exposities over de Nederlandse koopvaardijvloot tijdens de Tweede Wereldoorlog. Deze tentoonstellingen visualiseerden de moeilijke omstandigheden waarin de Nederlandse koopvaardij opereerde, en heeft als doel deze verhalen door te vertellen. Centraal staat de heldendaad van de Nederlandse tanker Ondina die de Japanse raider Hokoku Maru tot zinken bracht. In het kader van ‘2020: 75 jaar vrijheid’, wordt in deze blog stilgestaan bij de rol van de Nederlandse koopvaardij in oorlogstijd.

Lees verder “Blog: De rol van de Nederlandse koopvaardij tijdens WOII”

Op donderdag 29 oktober 2020 is Jelle Jan Koopmans aan de Rijksuniversiteit Groningen gepromoveerd op zijn boek: Vrachtvaarders van Europa. Een onderzoek naar schippers afkomstig uit Makkum in Friesland van 1600 tot 1820. In deze blog zal Jelle Jan een aantal belangrijke conclusies uit zijn proefschrift afzetten tegen de bestaande maritieme literatuur. Jelle Jan: ‘Ik schrijf dit blog in zekere zin uit de losse pols, voor alle andere belangrijke conclusies, het achterliggende onderzoek en de literatuurverwijzingen verwijs ik graag naar het boek zelf’.

Lees verder “Blog: Jelle Jan Koopmans over zijn dissertatie ‘Vrachtvaarders van Europa’”

Het Maritiem Museum Rotterdam vertelt verhalen over de maritieme wereld van heden, verleden en toekomst. Om dat te kunnen doen verzamelt het museum niet alleen historische objecten, maar richt het zich ook op het verzamelen van objecten en persoonlijke verhalen over de hedendaagse scheepvaart. Daarbij wordt nauw samengewerkt met het maritieme bedrijfsleven. In samenwerking met de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders (KVNR) en andere maritieme organisaties is een nieuw project gestart: het verzamelen van coronaverhalen in de scheepvaart. Het Maritiem Museum wil de uitzonderlijke positie van zeevarenden, hun gezinnen en de reders in deze bijzondere tijd vastleggen en tegelijkertijd de KVNR ondersteunen in hun roep om aandacht voor de maritieme sector.

Lees verder “Blog: Maritiem Museum Rotterdam verzamelt coronaverhalen in de scheepvaart”

In januari 2021 keert de replica van VOC-schip de Amsterdam terug uit het dok. Bij deze gelegenheid wordt in Het Scheepvaartmuseum de augmented reality (AR)-installatie ‘Zij voeren mee met de VOC’ gepresenteerd. Hierin kunnen bezoekers vragen stellen aan de bemanningsleden die op de Amsterdam en andere VOC-schepen werkten: wat was de kans dat jullie in Nederland terugkeerden? Kon je rijk worden als zeeman of soldaat aan boord? Werkten er ook vrouwen op de schepen van de VOC? En slaven? In dit blog vertel ik meer over de ontwikkeling van deze installatie, een samenwerking tussen Huygens ING en Dirk Bertels van Studio Bertels / Studio Louter.

Lees verder “Blog: ‘Zij voeren mee met de VOC’”

In 2010 ontmoetten wij elkaar voor het eerst. Anne klopte op de deur van de kajuit, en kwam met de suggestie aandacht te besteden aan de betekenis van Vlieland voor de zeemacht; vanuit historisch oogpunt verdiende het onderbelichte belang van Vlieland en het Vlie in de Gouden Eeuw. Kort daarop werden we aangetrokken door de voorgeschiedenis van de Tocht naar Chatham (1667): Holmes’ Bonfire, de Brand op het Vlie, kort na de Tweedaagse Zeeslag.  De marine gaf in dit verband acte de présence bij de herdenking van deze desastreuze aanslag op een koopvaardersvloot op het Vlie, in 2011 (later nog eens dunnetjes overgedaan in 2017).  

Lees verder “Blog: Een Canon van 50 vensters”

Het Zeeuws maritiem muZEEum te Vlissingen heeft zes 17e-eeuwse schilderijen uit de beroemde Inder Riedencollectie verworven. Deze prachtige maritieme schilderijen gaan een belangrijke rol spelen in de toekomstige nieuwe vaste presentatie van het muZEEum. Maar we geven ze eerst de volle aandacht in een nieuwe expositie. Dat was het plan, maar toen kwam de lockdown; de musea moesten sluiten. Toch gingen de voorbereidingen verder. Begin juli ging de tentoonstelling open, incompleet. Twee schilderijen zijn de grens nog niet over. Een verslag.

Lees verder “Blog: Wind in de Zeilen: een expositie in een bijzondere tijd”

Het Engelstalig proefschrift From Sail to Steam: Two Generations of Seafarers and the Maritime Labour Market in Antwerp, 1850-1900 bestudeert 1400 zeevaarders die werkten op Belgische zeil- en stoomschepen en vertrokken uit de haven van Antwerpen in de tweede helft van de negentiende eeuw. Op basis van de stamboeken der zeelieden worden in een vijftal hoofdstukken beroepsstructuren, loonspreiding, rekruteringsmechanismen, migratietrajecten en loopbaanontwikkeling onderzocht. Deze focus is relevant, want in tegenstelling tot bijvoorbeeld economische, technologische en bedrijfsgerelateerde aspecten blijven zeevaarders tijdens de transitie van zeil naar stoom onderbelicht. De resultaten tonen dat de transformatie een geleidelijk proces betrof en een meer uitgesproken segmentering van de arbeidsmarkt in de hand werkte.

Lees verder “Blog: Van zeil naar stoom: zeevaarders in Antwerpen tussen 1850 en 1900”