‘Koloniale geschiedenis is militaire geschiedenis’.  Zo opent Krijgsgeweld en kolonie, het nieuwste deel in de serie Militaire Geschiedenis van Nederland. Daarmee zet hoofdauteur Petra Groen de toon. Het boek analyseert en verklaart de opkomst en ondergang van Nederland als koloniale mogendheid in de negentiende en twintigste eeuw vanuit militair perspectief. De thematiek spitst zich toe op de relatie tussen koloniaal militair geweld en de verovering en teloorgang van het koloniale rijk in Zuidoost-Azië en het Atlantisch gebied, en het asymmetrische karakter van koloniale oorlogvoering.

Lees meer »

In de afgelopen jaren zijn er diverse datasets met bronnenmateriaal afkomstig uit de Prize Papers online beschikbaar gesteld. Ook zijn er uiteenlopende publicaties gebaseerd op dit belangrijke bronnenmateriaal. Hieronder treft u een overzicht aan van de datasets en een verkorte bibliografie.

Lees meer »

Het project Globalise ontvangt een grote projectsubsidie van 3,8 miljoen euro van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) om het archief van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) digitaal te ontsluiten. De stukken geven niet alleen inzicht in het reilen en zeilen van de VOC maar ook een unieke kijk op de relaties tussen Europese en niet-Europese partijen in Azië in de zeventiende en achttiende eeuw. Een samenwerkingsverband van het Huygens ING, het Nationaal Archief, het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, de Vrije Universiteit Amsterdam en het KNAW Humanities Cluster ontwikkelt in de periode 2021-2026 een digitale wetenschappelijke infrastructuur die de reeks generale missiven voor geavanceerde nieuwe onderzoeksmethoden ontsluit. 
Het Globalise project maakt een enorme versnelling van onderzoek mogelijk.
Bekijk het filmpje over het Globalise-project van de NWO.
Meer informatie: Engelstalige website Globalise

Op 1 juli 1863 klinken in Paramaribo en in Willemstad 21 kanonschoten en zijn de slaafgemaakten vrij. Keti Koti: de ketenen zijn gebroken. Op die dag wordt de slavernij in Suriname en op de Nederlandse Caribische eilanden afgeschaft. Keti Koti wordt op dit moment in Nederland lokaal herdacht en gevierd. Om jaarlijks landelijk aandacht aan het Nederlands slavernijverleden te geven, stellen de burgemeesters van de vier grote steden voor om van 1 juli een nationale feestdag te maken. Ook is een petitie gestart om dit te realiseren. lees meer

Ontdek de verrassende én duurzame toepassingen van vissenhuid in de tentoonstelling Leer van vis van Netwerk Zuiderzeecollectie. Op 4 september 2021 opent in Museum Spakenburg deze nieuwe reizende tentoonstelling, die in twee jaar tijd negen musea rondom de voormalige Zuiderzee zal aandoen. Vissenhuid – een restproduct van de visserij – is opvallend ruw en sterk. Het wordt al eeuwenlang en over de hele wereld verwerkt in talloze sier- en gebruiksvoorwerpen, zoals kleding, wapens en zelfs schuurpapier. Zo krijgt dus de hele vis een bestemming! Kijk op www.zuiderzeecollectie.nl voor de volledige agenda van deze reizende tentoonstelling.

De nieuwe tentoonstelling Amsterdam Havenstad laat de eeuwenoude relatie tussen de haven en de stad zien, vanaf het moment dat een dam in de Amstel werd aangelegd tot in de toekomst. Laat je meevoeren door verhalen die zich in de haven en de stad hebben afgespeeld. Ontdek de verbinding tussen de haven en de stad in het heden, verleden en de toekomst. De verhalen gaan niet alleen over economie, koopvaardij en scheepsbouw, maar bovenal over mensen. Bekijk de trailer van de nieuwe havententoonstelling ‘Amsterdam Havenstad’.  Meer informatie

Het Maritiem Museum heeft de oudste en grootste museumhaven van Nederland, op de plek waar de Rotterdamse haven ooit begon. Daar zijn museumschepen afgemeerd én leggen bijzondere gastschepen aan. Bezoekers zijn welkom aan boord. Ook zijn er historische rondvaarten te boeken op één van de museumschepen. Meer informatie

De tentoonstelling ‘het verhaal van de walvis’ laat zien hoe we door de eeuwen heen naar de walvis hebben gekeken. Je leert over de walvisjacht en hoe deze de walvis tot een bedreigde diersoort heeft gemaakt. Het verhaal van de walvis behoort tot de vaste tentoonstellingen en is het hele jaar door te bezoeken. Je vindt de tentoonstelling in de westvleugel van Het Scheepvaartmuseum. Meer informatie

Speciaal voor de zomervakantie ligt het grote zeilschip Stad Amsterdam afgemeerd bij Het Scheepvaartmuseum. De clipper is maar liefst 76 meter lang en beschikt over 31 zeilen met een totale oppervlakte van 2.200 vierkante meter. Het schip is in de zomervakantie van woensdag t/m zondag te bezoeken. Bezoekers mogen rondkijken aan dek, kunnen een speurtocht doen en kunnen vragen stellen aan de stoere bemanningsleden. Let op: vanaf 14 jaar is een geldig identificatiebewijs verplicht. In het museum kun je een tijdslot boeken.

Pepijn Brandon (IISG en VU Amsterdam) is benoemd op de leerstoel Global Economic and Social History aan de VU Amsterdam. Hij gaat deze leerstoel per 1 september 2022 bekleden.

In het Archief van het Aalmoezeniersweeshuis van Amsterdam zijn de namen van twee nieuwe Rooswijk–opvarenden opgedoken. Het gaat om Jacob Boon, voormalig groentekoopman wiens eerste reis dit was, en om Jan Lindesmit, die vermoedelijk werkte als kok op de Rooswijk, aangezien hij dit werk op eerdere reizen ook deed. Zij zijn beiden omgekomen op het VOC-schip Rooswijk dat één dag na vertrek op 9 januari 1740 verging vlak voor de Engelse kust. In totaal zijn nu 24 opvarenden van de Rooswijk bekend. De meeste gevonden via de notariële archieven van Amsterdam. Jacob Boon en Jan Lindesmit kwamen door onderzoek van de genealogen Els Vermij en Willem-Jan van Grondelle echter tevoorschijn in het Archief van het Aalmoezeniersweeshuis van Amsterdam. Meer informatie.
NB het achtergrondverhaal over het VOC-schip Rooswijk kunt u ook lezen op het Maritiem Portal.