Blog: Wat lijdt den zeeman al verdriet

Nederlandse matroos met pruimtabak, prent door J. Kobel, uit 1798. (foto NIMH)

Op donderdag 1 mei 2025 organiseerde de Stichting voor de Geschiedenis van de Overheidsfinanciën (www.sgvdo.nl) in Rotterdam een bijeenkomst rond het thema Sociale zorg en lotsverbetering bij zeevarenden 1700-1900. In vier presentaties werden verschillende onderwerpen belicht: de ziekenzorg op de oorlogsvloot en kaperschepen in de achttiende eeuw (Johan Francke), arbeidsvoorwaarden bij de Nederlandse marine in de periode tussen 1795-1813 (Hugo Landheer), het College Zeemanshoop van 1822 (Cor Scholten) en de sociale strijd bij de Koninklijke Marine rond 1900 (Johan van de Worp).

Lees verder “Blog: Wat lijdt den zeeman al verdriet”

Blog: ‘Varen naar herstel’. De opkomst van de Nederlandse koopvaardij na de Tweede Wereldoorlog (4)

Eigen foto G.Dijkstra : Sloepoefeningen ss Kalydon 1961.

In mijn derde blog hebben we gekeken naar de geschiedenis van de Rotterdamse rederij La Corona / Shell Tankers vanaf 1955, maar het verhaal is nog lang niet klaar.

‘Wederopbouw 1953 – 1960 – 4e deel.
Het welzijn van de zeelieden

In de opleiding voor zeevarenden werd ook aandacht aan het overleven op zee in geval van nood. Tijdens de Tweede Wereldoorlog waren veel schepen het slachtoffer van de vijand en werden de zeevarenden gedwongen in de sloepen te gaan, als dat nog mogelijk was. Het overleven in een reddingssloep ver van de vaste wal met beperkte hoeveelheden water en voedsel werd na de oorlog door de medische dienst van de rederij bestudeerd.

Lees verder “Blog: ‘Varen naar herstel’. De opkomst van de Nederlandse koopvaardij na de Tweede Wereldoorlog (4)”

Blog: ‘Varen naar herstel’. De opkomst van de Nederlandse koopvaardij na de Tweede Wereldoorlog (3)

In mijn eerste en tweede blog heb ik gekeken naar de geschiedenis van de Rotterdamse rederij La Corona / Shell Tankers direct na de Tweede Wereldoorlog tot 1955. In deze bijdrage komt de periode tot 1960 aan bod.

Lees verder “Blog: ‘Varen naar herstel’. De opkomst van de Nederlandse koopvaardij na de Tweede Wereldoorlog (3)”

Blog: De Stichting Nederlandse Kaap Hoorn-vaarders strijkt de zeilen

Aan het begin van april 2025 verschijnt een persbericht dat voor veel lezers een verrassing moet zijn geweest. In het bericht kondigt het bestuur aan dat zij de intentie hebben de Stichting met ingang van juli 2025 op te heffen.

Na veertig jaar (1985-2025) zal de Stichting niet langer meer deel uitmaken van het maritiem-historische en culturele aanbod van de stad Hoorn. De museale opstellingen in de Regenten- en Regentessenkamers van het voormalig R.K. Wees- en Oudeliedenhuis St. Jozef aan het Achterom 17, 1621 KP Hoorn worden gesloten voor (internationale) bezoekers. Wat is de Stichting Nederlandse Kaap Hoorn-vaarders en waarom wordt deze opgeheven?

Lees verder “Blog: De Stichting Nederlandse Kaap Hoorn-vaarders strijkt de zeilen”

Blog: ‘Varen naar herstel’. De opkomst van de Nederlandse koopvaardij na de Tweede Wereldoorlog (2)

Van & voor de vloot nr 1/2 (Februari 1953)

In mijn vorige blog heb ik de geschiedenis van de Rotterdamse rederij La Corona / Shell Tankers behandeld in de periode direct na de Tweede Wereldoorlog tot 1953. In deze bijdrage zal ik ingaan op wat hierna volgde.

Lees verder “Blog: ‘Varen naar herstel’. De opkomst van de Nederlandse koopvaardij na de Tweede Wereldoorlog (2)”

Blog: Te water! De lancering van een scheepsbouwtentoonstelling, boek en tijdschrift in het Maritiem Museum Rotterdam (MMR)

Maritiem Museum, opening Te Water!, 6 maart 2025. Foto Marco De Swart

Hoewel de lancering van de expositie en het boek plaatsvonden op 6 maart jl., was de kiel voor beide al een aantal jaren eerder gelegd met de start van het onderzoek van vier promovendi dat aan de basis ligt van deze expositie. Die promovendi zijn Jeroen ter Brugge, Judith Siegel, Mark Straver en Richard Velthuizen, die allen vanuit hun eigen invalshoek een deel van de moderne Nederlandse zeescheepsbouw in de periode 1870-2020 onderzoeken. Dit onderzoek kunnen zij doen dankzij de vruchtbare en unieke samenwerking tussen de Erasmus Universiteit en het Maritiem Museum Rotterdam in het Rotterdam Centre for Modern Maritime History (RCMMH). Daarbij was hun onderzoek mogelijk door steun van een groot aantal fondsen, die elk een significante bijdrage leverden, met name het Van der Weele Schipper Fonds en de Samenwerkende Maritieme Fondsen.

Lees verder “Blog: Te water! De lancering van een scheepsbouwtentoonstelling, boek en tijdschrift in het Maritiem Museum Rotterdam (MMR)”

Blog: Risky Business: de database van verzekeringspremies (ca. 1400–ca. 1900)

Landingspagina Risky Business Project.

Veel historici en onderzoekers zullen het vast herkennen: je bent bezig met een specifiek onderzoek, je publiceert je bevindingen en daarna belandt de verzamelde data in een lade, een map op je computer, of ergens in de cloud. Vaak wordt het bestaan van deze data dan vergeten. Dit geldt ook voor onderzoekers die zich richten op zeeverzekeringen. Frank Spooner publiceerde in 1983 over de Amsterdamse verzekeringsmarkt, maar de data die hij verzamelde zijn helaas verloren gegaan.[1] Dit is geen uniek geval – wanneer onderzoekers aan een nieuw project beginnen of met pensioen gaan, raken de datasets vaak verloren. Om dit te voorkomen, werd het Risky Business Project opgericht.[2]

Lees verder “Blog: Risky Business: de database van verzekeringspremies (ca. 1400–ca. 1900)”