Wrecks in Documents – Handleiding

Wrecks in Documents (WiD) is een dataset met ca. 400 schepen die in de periode 1576-1795 gezonken zijn in het gebied rond Texel. Op deze pagina treft u een korte handleiding voor het gebruik van de dataset.

In welke format is de dataset beschikbaar?
WiD wordt aangeboden als Excel-workbook (.xlsx) ten behoeve van de gebruiksvriendelijkheid. Het bestandstype leent zich uitermate voor zaken als analyse van gegevens, aangepaste sortering of het vinden van specifieke gegevens.

Waar bestaat de dataset uit?
WiD bestaat uit verschillende tabbladen. Op het eerste (overview) treft u een overzicht van alle gegevens aan. Hiernaast zijn aparte tabbladen met informatie over locatie, reis, schipper en schip toegevoegd. Op het tabblad locatie treft u een overzicht van alle in de dataset gebruikte plaatsen aan. Deze plaatsen zijn voor zover mogelijk voorzien van een locatie in de geografische database GeoNames. De gemiddelde gebruiker zal waarschijnlijk met name de eerste twee tabbladen gebruiken.

Elk wrak heeft een uniek identificatienummer (NL-TX###) gekregen. In de kolommen is de beschikbare informatie per wrak genoteerd. Lege cellen geven aan dat deze informatie niet beschikbaar was.

  • Location of wreck: In deze kolom is de locatie van het wrak terug te vinden. Deze plaatsen corresponderen met het tweede tabblad ‘Location’. Meerdere malen zal u een combinatie van locaties aantreffen. Dit geeft aan dat de precieze locatie onbekend is en dat het schip ergens tussen de genoemde plaatsen gezonken is.
  • Remarks location of wreck: Hier treft u eventuele aanvullingen op de voorgaande kolom. Deze informatie is rechtstreeks overgenomen van het oorspronkelijke bronbestand.
  • Date: De datum waarop het schip gezonken is. Voor data is de internationale norm ISO 8601 gebruikt. Hierin wordt het jaar als eerste geschreven met hierna de maand en dag. Niet van alle schepen is een precieze datum bekend. In dergelijke gevallen zijn alleen de maand en/of jaar genoteerd.
  • Remarks date: Hier treft u eventuele aanvullingen op de voorgaande kolom. Wanneer een circa datum beschikbaar is zal deze hier genoteerd staan.
  • Place of departure: De plaats van vertrek. Enkele malen zal u meerdere plaatsnamen aantreffen in deze kolom. Deze informatie is rechtstreeks overgenomen uit het bronbestand en geeft aan dat er meerdere opties zijn voor de plaats van vertrek. Deze kolom correspondeert met het tweede tabblad ‘Location’. Historische namen van plaatsen zijn door de RCE in het bronbestand gestandaardiseerd volgens de Getty Thesaurus of Geographic Names. In het tabblad ‘Location’ treft u bij dergelijke plaatsen een opmerking met de huidige naam.
  • Place of destination: De geplande bestemming. Net zoals bij de voorgaande kolom geldt dat cellen meerdere plaatsen kunnen bevatten wanneer een bestemming niet geheel duidelijk was of er sprake was van meerdere bestemmingen. Deze kolom correspondeert met het tweede tabblad ‘Location’.
  • Cause of wreckage: De aanleiding voor de schipbreuk.
  • Shipname: De scheepsnaam met eventueel een alternatieve spellingswijze.
  • Shipsize: De grootte van het schip. De informatie in deze kolom is rechtstreeks overgenomen van het bronbestand. De eenheid waarin de grootte wordt uitgedrukt wisselt tussen de middeleeuwse standaardmaat last, de moderne maat ton (1.000 kilogram) en de afmetingen van het schip.
  • Cargo: De lading van het schip.
  • Cargo salvaged: De geborgen lading na de schipbreuk.
  • Remarks ship: Overige opmerkingen betreffende het schip. Deze informatie is rechtstreeks overgenomen van het bronbestand.
  • Master (name): De naam van de schipper. Een eventuele alternatieve spellingswijze zal tussen haakjes genoteerd staan. De RCE heeft in het bronbestand patroniemen gestandaardiseerd tot ‘-sz’. ‘Janssen’ is in dergelijke gevallen dus veranderd naar ‘Jansz’.
  • Master (origin): De plaats van herkomst van de schipper. Deze kolom correspondeert met het tweede tabblad ‘Location’.
  • Remarks master: Eventuele verdere opmerkingen betreffende de schipper. Deze informatie is rechtstreeks overgenomen van het bronbestand.
  • Names of other persons on board of ship: Verdere bemanningsleden of passagiers aan boord van het schip. Deze informatie is rechtstreeks overgenomen van het bronbestand.
  • Other persons of interest: Verdere personen gerelateerd aan het schip. Deze informatie is rechtstreeks overgenomen van het bronbestand.
  • Number of occupants and casualties: Informatie over het aantal bemanningsleden en slachtoffers van de schipbreuk.
  • References 1 en 2: De bronnen waaruit de informatie over de schipbreuk afkomstig is. De tweede kolom bevat alleen informatie wanneer er gebruik gemaakt is van twee verschillende bronnen. Zie de literatuurlijst voor meer informatie over de gebruikte afkortingen.

Relevante links

Gelet op de veranderingen in de Nederlandse kustlijn zou het kunnen dat de aan GeoNames gekoppelde locaties niet altijd een duidelijk beeld schetsen van de situatie zoals deze ten tijde van de schipbreuk bestond. In de collecties van Het Scheepvaartmuseum en het Zuiderzeemuseum bevinden zich twee uitstekende kaarten waarmee een duidelijker beeld gevormd kan worden. Deze zijn via de website Geheugen van Nederland online beschikbaar.