Veel historici en onderzoekers zullen het vast herkennen: je bent bezig met een specifiek onderzoek, je publiceert je bevindingen en daarna belandt de verzamelde data in een lade, een map op je computer, of ergens in de cloud. Vaak wordt het bestaan van deze data dan vergeten. Dit geldt ook voor onderzoekers die zich richten op zeeverzekeringen. Frank Spooner publiceerde in 1983 over de Amsterdamse verzekeringsmarkt, maar de data die hij verzamelde zijn helaas verloren gegaan.[1] Dit is geen uniek geval – wanneer onderzoekers aan een nieuw project beginnen of met pensioen gaan, raken de datasets vaak verloren. Om dit te voorkomen, werd het Risky Business Project opgericht.[2]
De laatste vrijdag van februari organiseert Het Scheepvaartmuseum traditiegetrouw de Fellowshipsmiddag en dit jaar was dat op 28 februari 2025. Tijdens deze middag presenteren de fellows hun lopende onderzoek en hun onderzoeksvragen. Ook vinden na afloop presentaties plaats over de onderzoeksresultaten. Het Fellowshipsprogramma van Het Scheepvaartmuseum is inmiddels niet meer weg te denken uit maritiem-historisch Nederland. Vele binnen- en ook buitenlandse historici hebben de afgelopen jaren met een beurs onderzoek kunnen doen in de collectie waardoor onbekende vondsten zijn gedaan en nieuwe gezichtspunten zijn ontstaan.
CNOOKS, Club van Nederlandse Oud Gezagvoerders en Oud Hoofdwerktuigkundigen der Koninklijke/Shell
Al jaren wordt er onderzoek gedaan naar de maritieme geschiedenis van Nederland. Mijn interesse gaat uit naar de periode na de Tweede Wereldoorlog, mede omdat we nu nog gebruik kunnen maken van enkele ooggetuigen. Als zoon van een hoofdwerktuigkundige en superintendent van de Rotterdamse rederij Shell Tankers, zelf ook in dienst geweest te zijn geweest als scheepswerktuigkundige van deze rederij en sedert 10 jaar voorzitter van CNOOKS, Club van Nederlandse Oud Gezagvoerders en Oud Hoofdwerktuigkundigen der Koninklijke/Shell, richt ik mij op de ontwikkeling van de Rotterdamse rederij Shell Tankers in de naoorlogse jaren. De tijdvakken die ik zal beschrijven zijn: ‘De naoorlogse jaren van 1945 tot 1953’; ‘Wederopbouw 1953-1960’; ‘Verdere uitbreiding van de vloot 1960-1970’; ‘Oliecrisis en afslanking 1970-1980’ en ‘Het eind komt in zicht 1980-1997’. Graag doe ik hierbij dan ook een dringende oproep aan met name van het Maritiem Museum Rotterdam om de verhalen van de naoorlogse zeevarenden op te tekenen en te documenteren en dit idee toe te voegen aan de lijst van stageonderwerpen. Tevens nodig ik hierbij met name andere verenigingen van rederijen uit om met mij mee te denken over de uitwerking van dit project. Wellicht kunnen we aansluiten bij andere oral history-projecten? Als u behulpzaam wilt zijn bij de uitwerking van deze oproep, neem dan svp even mij contact op. Laat de waardevolle verhalen van naoorlogse opvarenden niet verloren gaan!
Uitzicht op de replica van het VOC-schip Amsterdam vanuit de zaal waar de boekpresentatie plaatsvond. Foto: Ramona Negrón.
Op 7 februari 2025 vond de boekpresentatie van de bundel The Dutch Transatlantic Slave Trade. New Methods, Perspectives, and Sources plaats in Het Scheepvaartmuseum in Amsterdam. Door het onderzoek gepresenteerd in de bundel te koppelen aan de tentoonstelling ‘Schaduwen op de Atlantische Oceaan’ werd een brug geslagen tussen de academische wereld en publieksgeschiedenis.
Op vrijdag 7 februari jl. nam Hein Klemann officieel afscheid als hoogleraar economische geschiedenis en internationale betrekkingen van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij bekleedde deze positie sinds 2005.
Een tekening van Josua de Grave (1643-1712), Grave in 1674. Men ziet een vaartuig met kanons bij het gedurende de verovering door Wllem III in 1674 zwaar beschadigde Grave.. (Foto van een scan in het Stadsmuseum Grave, Anne Doedens.)
‘Zoetwateroorlog’, hoezo? Enige uitleg bij dit onbekend begrip is op zijn plaats. Dit begrip doelt op de activiteiten van de zeemacht van Michiel de Ruyter op de binnenwateren van de Republiek tijdens het Rampjaar 1672 en daarna.
De in 2023 opgerichte Stichting Onderzoek Maritiem Vermisten heeft in 2024 op de Noordzee de posities van de volgende kotters gevonden: HD108, UK154, UK58, SD6, TX26, KW37 en KW103. Als gevolg van het vergaan van deze zeven schepen waren tientallen bemanningsleden vermist. Op verzoek van de nabestaanden gaat de Stichting op zoek. Tijdens de zoektocht onderhoudt de Stichting contact met de naasten over de vorderingen.
