Nieuwsarchief 2021

Elke twee weken kunt u op woensdagavond 19.00-20.00 uur aanschuiven bij een digitale lezing, georganiseerd door de Groninger Archieven. In de agenda kunt u zien welke lezingen komende tijd op het programma staan. Op de agendapagina van de lezing vindt u op de avond zelf ook de link naar de lezing. U kunt deze aanklikken en dan direct meekijken en –luisteren. In sommige gevallen is de lezing ook achteraf terug te zien. Op 3 maart hield Lieuwe Jongsma een lezing over ‘Stad en Lande in de slavenhandel? De rol van het Groninger stadsbestuur in de West-Indische Compagnie’. Deelname aan de online lezingen is gratis. Wanneer u op de hoogte gehouden wilt worden van de komende lezingen, dan kunt u zich aanmelden voor de nieuwsbrief onderaan op de pagina.

Op 11 maart 2021 overleed Thijs Maarleveld, maritiem archeoloog en een van de auteurs van de Nieuwe Maritieme Geschiedenis van Nederland.
Eind 2018 kreeg ik een mailtje vanuit zijn werkplek in Esbjerg. Hierin vroeg hij of hij me op een geschikt moment even kon bellen. We hadden al enige tijd regelmatig contact per e-mail over zijn bijdrage over de binnenvaart voor Deel 1 van de NMGN. Zijn tekst was klaar en we zouden nog een afspraak maken voor het doornemen van zijn lijst van kaarten en afbeeldingen. Dat wilde hij combineren met zijn verblijf in Nederland in de kerstperiode, dus ik vermoedde dat hij het handiger vond om een ontmoeting even telefonisch af te spreken. Maar eenmaal aan de telefoon vertelde Thijs dat bij hem kort daarvoor kanker was geconstateerd. Hij was heel open over zijn situatie. Zijn vooruitzichten waren slecht, wel kon hij meedoen aan een traject voor een nieuwe immuno-chemotherapie, waarvoor hij regelmatig naar een ziekenhuis in Odense moest reizen. Het bezoek aan Nederland zou niet doorgaan. Op 22 januari 2019 hebben Peter Sigmond en ik hem opgezocht in zijn kantoor in Esbjerg om daar de lijsten van kaarten en afbeeldingen door te spreken. En waar we toen al bang voor waren kwam uit. Dit was ook de laatste persoonlijke ontmoeting.  

Lees verder “In Memoriam Thijs J. Maarleveld (1953-2021)”

Op 11 maart 2021 is maritiem archeoloog Thijs J. Maarleveld overleden. Zo spoedig mogelijk zal op het Maritiem Portal een In Memoriam worden geplaatst.

De redactie van de Nieuwe Maritieme Geschiedenis van Nederland is Thijs Maarleveld zeer dankbaar voor de vele werkzaamheden die hij voor de NMGN heeft verricht.

De Verenigde Oost-Indische Compagnie bood in de zeventiende en achttiende eeuw aan tienduizenden mensen werk. Een baan bij deze succesvolle werkgever had echter een keerzijde: de kans om het niet te overleven was groot. Velen stierven al tijdens de barre reis naar de Oost, nog veel meer personeel stierf in de koloniën. Ziekte, ontbering, ongelukken en gevechtshandelingen waren daar debet aan. Om die reden lieten veel VOC-dienaren bij een van de VOC-notarissen in Batavia, Kaap de Goede Hoop of andere plaatsen hun testament opmaken. Kopieën van die testamenten werden naar het bestuurskantoor van de VOC in Amsterdam gestuurd.

Lees verder “Zwijgende getuigen in de VOC-testamenten van het Nationaal Archief”

In hoeverre hadden de steden Rotterdam en Amsterdam en hun besturen in het verleden te maken met slavernij? Twee KNAW-instituten, het IISG en het KITLV, deden hier, los van elkaar, onderzoek naar in opdracht van de gemeentes van de beide steden.
Onderzoekers Pepijn Brandon, Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG), en Alex van Stipriaan, Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV), onderzochten allebei het slavernijverleden. Het boek ‘Rotterdam in slavernij’ van Van Stipriaan werd in oktober 2020 aangeboden aan burgemeester Ahmed Aboutaleb. Het boek van Brandon en zijn collega’s ‘De Slavernij in Oost en West: Het Amsterdam-onderzoek’ werd in september 2020 gepresenteerd aan de burgemeester van Amsterdam, Femke Halsema.

Het gehele dubbelinterview is te lezen op de site van het KNAW

Vandaag maken demissionair minister Ingrid van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) en Michiel Rijsberman, gedeputeerde Kunst en Cultuur van de Provincie Flevoland, bekend dat zij flink willen investeren in Erfgoedcentrum Batavialand in Lelystad. Het centrum krijgt de functie van Nationaal Scheeps-archeologisch Depot toegewezen. Daarvoor doet minister Van Engelshoven een investering van eenmalig € 5,04 miljoen euro en € 0,4 miljoen euro per jaar voor de aanwijzing van Erfgoedcentrum Batavialand als Nationaal Scheeps-archeologisch Depot en het beheer van de maritiem-archeologische rijkscollectie. Ook de Provincie Flevoland heeft het voornemen om een financiële bijdrage van eenmalig € 2 miljoen en € 0,3 miljoen per jaar te investeren in de publieksfunctie van Erfgoedcentrum Batavialand met als doel meer publiek te trekken. Meer informatie

Extreem geweld in de 17e-eeuwse maritieme schilderkunst
Het Huygens ING trakteert elke maand de ‘goetgevonden’ vrijwilligers met een Lezing. Afgelopen maand vertelde Michel van Duijnen, docent Culturele Geschiedenis aan de Vrije Universiteit Amsterdam, over zijn onderzoek naar excessief geweld in schilderijen uit de vroege zeventiende eeuw. De gewelddadige zeeslagen werden met een morbide precisie vastgelegd: Meer informatie