Nieuw NMGN-hoofdstuk online: André van Holk – Binnenvaart in de zeventiende en achttiende eeuw

Detail van de lading turf uit wrak van een zeventiende-eeuws vrachtschip, opgegraven in  2014 en 2015 in Oostelijk Flevoland op kavel OR 49, nabij Dronten.
Foto International Fieldschool for Maritime Archaeology (IFMAF).

In de Republiek vormde de binnenvaart één van de essentiële voorwaarden voor het ontstaan van de ongekende welvaart in de zeventiende eeuw. Mag in de Oostzeevaart (de Moedernegotie) het grote geld zijn verdiend, zonder een bloeiende binnenlandse scheepvaarttak, had de sterke groei en specialisatie van stedelijke centra in Holland niet plaats kunnen vinden. Binnenschippers maakten optimaal gebruik van de fijnmazige en wijdvertakte, bestaande en nieuw aangelegde, infrastructuur van vaarwegen, met in het centrum de Zuiderzee als centraal verkeersplein. Gratis windenergie, kleine bemanningen, die steeds vaker bestonden uit vrouw en kinderen van de schipper, droegen eveneens bij aan het goedkope transport en het al vroeg ontstaan van een nationale volkshuishouding. De kustprovincies konden op een goedkope wijze worden voorzien grondstoffen, voedsel en arbeidskrachten. Tenslotte speelden instituties een belangrijke rol in de organisatie van de samenleving, waardoor een hoog ontwikkeld kennisniveau bestond, onder andere in de scheepsbouw en aanverwante industrieën. André van Holk schreef het NMGN-hoofdstuk: Binnenvaart in de zeventiende en achttiende eeuw: Innovatie en marktintegratie. Meer informatie

Tentoonstelling Koninklijk borduren in Textielmuseum, 15 oktober 2022 – 10 april 2023

Foto links: Originele gordijnen in de Chinese Zaal van Huis ten Bosch, onbekend borduuratelier te Guangzhou, ca. 1791. HTB 0680, Staat der Nederlanden / Koninklijke Verzamelingen, Den Haag. Foto midden: Detail van het digitale ontwerp voor de nieuwe gordijnen, Liesbeth Stinissen, 2021/2022. Foto rechts: Borduur- en laserspecialist Frank de Wind van het TextielLab werkt samen met ontwerper Liesbeth Stinissen aan het machinaal geborduurde gedeelte van de nieuwe gordijnen voor Paleis Huis ten Bosch, foto door Willeke Machiels i.o.v. TextielMuseum.

De bijzondere gezamenlijke opdracht van het Rijksvastgoedbedrijf en de Dienst van het Koninklijk Huis aan het TextielMuseum betreft een eigentijdse remake van de achttiende-eeuwse zijden gordijnen uit de Chinese Zaal van Paleis Huis ten Bosch in Den Haag, één van de ontvangstruimtes van het woonpaleis van Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima. Na recentelijk onderzoek bleken de originele gordijnen te kwetsbaar om terug te plaatsen; ze moeten geconserveerd en opgeslagen worden, wat aanleiding werd voor deze opdracht. Het ontwerp voor de nieuwe gordijnen met veel maritieme elementen is van de hand van de Haagse ontwerper Liesbeth Stinissen. Voordat de gordijnen in het paleis in Den Haag worden toegepast, zijn ze in Tilburg te bewonderen door het publiek. De nieuwe gordijnen zijn samen met de originelen te zien in de tentoonstelling ‘Koninklijk borduren | Verhalen en vakmanschap’, van 15 oktober 2022 t/m 10 april 2023 in het TextielMuseum. Meer informatie

Tentoonstelling Op de kaart vanaf 10 februari 2023

Met ruim 300.000 kaarten en tekeningen en 400 atlassen en kaartenboeken beheert het Nationaal Archief de grootste kaartencollectie van Nederland. Een aanzienlijk deel van deze kaarten is met de hand getekend en dus uniek. De kaarten zijn allemaal gemaakt vanuit een bepaald perspectief en met een specifiek doel. Zoals het beheren van het duingebied en aanleggen van een nieuw wegennet. Sommige kaarten zijn ook ingezet als propagandamiddel en om land in te nemen en te controleren. Aan de hand van de thema’s Op wegKaarten en kolonialisme en Maakbaar Nederland toont het Nationaal Archief in de tentoonstelling Op de kaart de ideeën en bedoelingen van opdrachtgevers en makers van kaarten. Meer informatie

Verwacht: In de schaduw van de stad

Cover

In de schaduw van de stad is een prachtige, beeldend geschreven geïllustreerde geschiedenis van Amsterdam, waarin Jelle van Lottum en Lodewijk Petram de verhalen vertellen van Amsterdammers die in de marge van de geschiedenis leefden. Van de zeventiende eeuw tot nu. Van Lottum en Petram nemen telkens een afbeelding van de stad als uitgangspunt en gaan op zoek naar de geschiedenis achter dat beeld.
Meer informatie

Website Zeeliedenaanhetscheur.nl

Nieuwe Waterweg

In 2022 was het 150 jaar geleden dat het eerste schip door de Nieuwe Waterweg naar Harwich voer. Voor het project ‘Zeelieden aan het Scheur’ maakte Leander Varekamp portretten van zeelieden, woonachtig rond het Scheur en de Nieuwe Waterweg. De Nieuwe Waterweg is in 1872 geopend. Het is de belangrijkste route om de haven van Rotterdam te bereiken. Het Scheur is het deel van de Nieuwe Waterweg dat loopt van de Maeslantkering tot de Oude Maas. Meer informatie