Het Nederlands consulaat te Brussel werd in 1851 opgericht, dit in verband met het toenemend aantal Nederlandse schepen dat de haven van Brussel bezocht en dat een beroep deed op consulaire faciliteiten. Het archief bevat brievenboeken en overige correspondentie plus een register van binnengekomen schepen. Gedurende de Tweede Wereldoorlog fungeerde er een ‘Bureau ter behartiging van de belangen van Nederlanders’. Dit bureau werd geopend na het vertrek van de Nederlandse diplomatieke en consulaire vertegenwoordiging uit Brussel in mei 1940. Het ressorteerde onder het departement in Den Haag en verleende consulaire bijstand aan Nederlanders in België. Het (onvolledige) archief bevat stukken over de consulaire werkzaamheden, zoals scheepvaart. Na de bevrijding van Brussel in september 1944 nam de Nederlandse consulaire dienst de taken weer over.