De Sonttolregisters bevatten informatie over alle schepen die in de 15de tot en met de 19de eeuw de Sont passeerden van en naar de Oostzee. Sonttolregisters Online omvat een elektronische database met gegevens over de doorvaarten uit de registers. Het project is een initiatief van Tresoar en de Rijksuniversiteit Groningen (RUG)
De Sonttolregisters (STR) vormen de administratie van de tol die de koning van Denemarken hief over de scheepvaart door de Sont, de zeestraat tussen Zweden en Denemarken. De registers zijn bewaard gebleven voor de periode 1497 tot 1857, het jaar waarin de tol werd opgeheven. Vanaf 1574 is de serie vrijwel compleet. De 700 volumes van het STR worden bewaard in het Deense Nationaal Archief (Rigsarkivet) in Kopenhagen.
De STR bevatten gegevens over 1,8 miljoen doorvaarten. Van elke doorvaart noteerden de ambtenaren van de Tolkamer in Helsingor in principe de volgende gegevens:
– De datum
– De naam van de schipper
– De woonplaats van de schipper
– De haven van vertrek
– De haven van bestemming (vanaf het midden van de jaren 1660)
– De samenstelling van de lading
– De tol
De STR zijn een belangrijke bron voor het onderzoek naar handel, transport, productie en consumptie in Europa, en bovendien naar het leven van koopvaardijschippers. De registers behoren tot de belangrijkste seriële bronnen voor de economische en maritieme geschiedenis van Nederland en Europa. Een groot deel van het goederentransport binnen Europa verliep via de Sont. De STR bevat gegevens over die uitwisseling voor een periode van meer dan drieënhalve eeuw. Er is geen andere bron voor de Europese handelsvaart die zo’n lange periode beslaat.
STR Online is een project van de RUG en Tresoar. Wetenschappelijke ondersteuning wordt verleend door het Rigsarkivet in Kopenhagen en de Fryske Akademy te Leeuwarden. Het project is in 2009 gestart; gestreefd wordt naar voltooiing in 2017.
RUG en Tresoar hebben de gegevensinvoer voor de periode 1634-1857 uitbesteed aan Breed, de sociale werkvoorziening van Nijmegen en omgeving. Voor de invoer van de resterende gegevens uit 1499–1634 wordt middels crowdsourcing een beroep gedaan op vrijwilligers.
Link collectie
Database Sonttolregisters