Instellingen

Overzicht van instellingen op het gebied van de Nederlandse maritieme geschiedenis.

Stichting behoud stoomschip Rotterdam

logo Vrienden

De Stichting behoud stoomschip Rotterdam/Vrienden van stoomschip Rotterdam is een vrijwilligersorganisatie die zich sinds 2001 inzet voor het behoud en een duurzame exploitatie van het ss Rotterdam dat in 1959 bij de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij (RDM) is gebouwd als vlaggenschip van de Holland Amerika Lijn (HAL). De stichting beheert een uitgebreide collectie items die bewaard zijn gebleven uit de rijke historie van het ss Rotterdam, dat ruim 40 jaar de wereldzeeën heeft bevaren. Aan boord tonen de Vrienden in vele vitrines hun collectie. Maar zij zijn ook wekelijks aan boord actief om authentieke elementen te herstellen en te beschermen. Ook verzorgen de Vrienden presentaties over het schip en denken zij met de eigenaar-exploitant van het schip mee over een duurzame exploitatie.

Overzicht collectie
– menukaarten,
– dagprogramma’s,
– reisbrochures,
– dekkenplannen,
– bouwtekeningen,
– zeekaarten,
– boeken,
– uniformen,
– serviesgoed,
– wandborden,
– zilverwerk,
– logboeken,
– fabrieksplaten,
– gereedschappen,
– divers beeldmateriaal

Publicatiereeksen
– Informatiebulletin (twee keer per jaar)
– Kalender (eenmaal per jaar)

Activiteiten
– In 2024 bestaat het stoomschip Rotterdam 65 jaar. Op 8 en 9 oktober a.s. wordt in Rotterdam de Ocean Liner Conference gehouden met speciale aandacht voor het schip dat sinds 2008 permanent ligt in de Maashaven in Rotterdam. Kijk voor meer informatie over de conferentie op https://ssrotterdam.com/ocean-liner-conference/
– Afhankelijk van het thema sluit de stichting met activiteiten aan bij Open Monumentendag, Architectuurdag en de Wereldhavendagen;
– Lezingen;
– Kunsttour.

Contactgegevens
Bezoekadres stoomschip:
ss Rotterdam
3e Katendrechtsehoofd 25
3072 AM Rotterdam
Tel. 010 – 2973090

Postadres stichting:
Vrienden van stoomschip Rotterdam
Van Nispenpark 15, 2181 DJ Hillegom

Openingstijden:
Het ss Rotterdam is 7 dagen per week 24 uur per dag open. De tours op het schip kunnen tussen 10.00 en 17.00 uur worden gelopen.

Website stichting
Mailadres stichting
Website schip
Mailadres schip

ZB | Planbureau en Bibliotheek van Zeeland

gidsFrancke-ZB

 

ZB| Planbureau en Bibliotheek van Zeeland is de grootste culturele instelling in de provincie Zeeland. Zij vervult de taak van Openbare Bibliotheek in Middelburg, is wetenschappelijke bibliotheek (WSF-bibliotheek) en Planbureau voor Zeeland en heeft tevens de functie van Provinciale Bibliotheekcentrale voor bibliotheken en instellingen.

ZB organiseert en biedt ruimte aan tal van culturele evenementen. Zij ontvangt jaarlijks 400.000 bezoekers, heeft circa 24.000 leden en leent per jaar meer dan 650.000 publicaties uit. Daarnaast verleent zij specifieke diensten aan het onderwijs, het bedrijfsleven, bibliotheken, instellingen en particulieren.

Overzicht collectie:
– Beeldbank Zeeland, met circa 4.000 maritieme foto’s, prentbriefkaarten, affiches en tekeningen;
– Tijdschriftenbank Zeeland, met circa 162.000 pagina’s waaronder enkele honderden maritieme artikelen;
– Krantenbank Zeeland, met 2,1 miljoen pagina’s waaronder talloze maritieme artikelen;
– Zee(uw)post, Sailing Letter-project met (in 2016) circa 500 17de- 18de-eeuwse brieven van en aan Zeeuwen;
– Handschriftencollectie (deels ook bezit KZGW). Tientallen 17de t/m 19de-eeuwse handschriften van onder meer Michiel de Ruyter, de familie Evertsen, Frans Naerebout en C.J.M. Nagtglas (laatste gouverneur fort Sao Jorge del Mina);
– Pamflettencollectie, met circa 3.000 titels uit de periode t/m 1795, waarvan circa 10% maritiem.
– Oud bezit. Collectie maritieme en etnografische werken en atlassen uit de periode voor 1850 met circa 1.000 werken. Maakt deel uit van:
– Boekencollectie, met circa 5.000 maritieme titels waaronder ook diverse maritieme tijdschriften.

Tot de bijzondere collecties van de Zeeuwse Bibliotheek behoren:
– oude kinderboeken en –prenten;
– Zelandica;
– bladmuziek;
– oud bezit.

Activiteiten:
– non-structurele symposia (bijv. 200 jaar afschaffing slavenhandel in 2014);
– lezingen.

Contactgegevens
Bezoekadres:
Kousteensedijk 7
4331 JE Middelburg
Postadres:
Postbus 8004
4330 EA Middelburg
Tel. 0118-654000
Openingstijden:
– maandag van 13:00 tot 20:00 uur;
– dinsdag t/m vrijdag van 10:00 tot 20:00 uur;
– zaterdag van 10:00 tot 16:00 uur.
Website ZB
Catalogus
Mailadres

Federatie Varend Erfgoed Nederland (FVEN)

Thumbnail_FVEN

Nederland heeft de grootste collectie varend erfgoed ter wereld. De vloot is authentiek, goed onderhouden en uniek. Nationaal en internationaal staat de vloot in hoog aanzien. De vloot bestaat uit allerlei typen schepen, zoals stoom- en motorsleepboten, klippers en tjalken, zeilwherry’s, reddingboten, kotters, Langedijkers en akkerschuiten, rond- en platbodems, hoogaarzen, botters, bakdekkers en zalmschouwen. De Nederlandse historische vloot is dan ook een zeer belangrijk deel van ons nationale erfgoed: het is ons Nederlands Varend Erfgoed.

Behoudsorganisaties en Federatie

Vele behoudsorganisaties zetten zich op de één of andere manier in voor het behoud van het Nederlands varend erfgoed. Zij doen dat met hulp van talloze vrijwilligers met technische, juridische en organisatorische kwaliteiten. De Federatie Varend Erfgoed Nederland (FVEN) is de koepel van deze behoudsorganisaties. De FVEN (voorheen FONV) behartigt de gemeenschappelijke belangen van de behoudsorganisaties, en coördineert en stimuleert activiteiten die van belang zijn voor het varend erfgoed. Daarnaast faciliteert de koepel de behoudsorganisaties, onder andere met de registratie van het Nederlands varend erfgoed.

FVEN registreert en waardeert
De FVEN heeft een Register Varend Erfgoed Nederland (RVEN). Daarin zijn gegevens over het Nederlands varend erfgoed opgenomen. Het RVEN geeft een zo volledig mogelijk beeld van de technische en cultuurhistorische ontwikkelingen van de Nederlandse historische scheepvaart en scheepsbouw. Het RVEN biedt een overzicht van het Nederlands varend erfgoed, inzicht in de technische en cultuurhistorische kenmerken, en een transparante en openbare toegankelijkheid voor het publiek.

Commissies
– De Registercommissie ontwikkelt, beheert en bewaakt de kwaliteit en de integriteit van het RVEN.
– De Commissie Wet- en Regelgeving signaleert ontwikkelingen over ons varend erfgoed in binnen- en buitenland. De commissie probeert de wetgeving te beïnvloeden, voor zover mogelijk en opportuun voor het varend erfgoed.
– De Restauratiecommissie beoordeelt allerlei restauratieprojecten en adviseert subsidieverstrekkers bij het toekennen van subsidies en bij het te voeren subsidiebeleid.
– De Materialencommissie beheert een voorraad materialen in depot, een materialenfonds en houdt het materialenassortiment actueel. Dat doet zij in overleg met de aangesloten behoudsorganisaties.

Collectie
De schepen die sinds 1995 in het register zijn geregistreerd, staan sinds vorig jaar augustus op de website van het RVEN. Sinds eind 2015 wordt er vrijwel continue gewerkt aan het bijplaatsen van foto’s op de website, doch is dat met meer dan 3000 geregistreerde schepen een forse klus. Op 1 november 2016 staan 3062 vaartuigen uit de 19de en 20ste eeuw geregistreerd als varend erfgoed in het RVEN. (N.B. Dit zijn schepen in eigendom van anderen.)

Link collectie
FVEN

Typen schepen:
vrachtvaart, sleepvaart, visserij, pleziervaart, overheidsdiensten, passagiersvaart, reddingwezen, marine, veerdienst, wonen op het water

type schip aantal
vrachtschip 1238
sleepboot 675
visserijschip 466
pleziervaartuig 450
dienstvaartuig 104
passagiersschip 31
diversen 30
reddingboot 23
marinevaartuig 22
veerboot 12
woonschip 2

Contactgegevens
Postadres:
Stichting Federatie Varend Erfgoed Nederland
p/a Het Scheepvaartmuseum Amsterdam
Postbus 15443
1001 MK Amsterdam
Website FVEN
Website RVEN
Mailadres FVEN
Mailadres RVEN

Atlas of Mutual Heritage

Thumbnail_AMH

De Atlas of Mutual Heritage (AMH) is een groeiende databank met informatie over en kaarten, prenten, tekeningen, schilderijen en andere afbeeldingen van plaatsen in het octrooigebied van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) en West-Indische Compagnie (WIC). De AMH is het resultaat van een langdurige samenwerking tussen het Nationaal Archief, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, het Rijksmuseum en de Koninklijke Bibliotheek. Daarnaast hebben vele andere instellingen een bijdrage geleverd door hun collecties via de AMH-database te ontsluiten.
Op 28 oktober 2022 is de geheel vernieuwde versie van de Atlas of Mutual Heritage gelanceerd.

Overzicht collectie
– 6394 digitale afbeeldingen (waaronder 2613 tekeningen, 1715 prenten, 2021 foto’s en 38 schilderijen)
– 329 forten (waarvan circa 100 met uitgebreide beschrijving)
– 848 VOC- en WIC-posten met beschrijving

Link collectie
AMH

Geografische spreiding
Wereldwijd, met uitzondering van Antarctica. Sterke nadruk op Azië, de Caraïben, de westkust van Afrika, de Kaapregio (Zuid-Afrika) en de oostkust van Noord- en Zuid-Amerika.

Contactgegevens
Website
Mailadres

Samenwerkende Maritieme Fondsen (SMF)

Thumbnail_SMF
Samenwerkende Maritieme Fondsen is een samenwerking van zes
historische maritieme fondsen in Nederland:
Stichting Ondersteuningsfonds N.I.S.S.
Admiraal van Kinsbergenfonds
Stichting Helden der Zee-Fonds ‘Dorus Rijkers’
Vaderlandsch Fonds ter Aanmoediging van ‘s-Lands Zeedienst
Directie der Oostersche Handel en Reederijen
Vereeniging de Prins Hendrik Stichting

Met de samenwerking van deze zes historische maritieme fondsen, beogen de fondsen hun gezamenlijke maatschappelijke effect te vergroten. Gemeenschappelijke doelstelling is het geven van een stimulans voor het functioneren van Nederland als maritieme natie. Daarbij wordt aandacht gegeven aan het verleden, het heden en de toekomst. De zes fondsen hebben eigen vermogen. Uit de opbrengst daarvan subsidiëren zij projecten die de doelstelling dienen. De fondsen doen niet aan actieve fondsenwerving. Door de Samenwerkende Maritieme Fondsen als zodanig wordt geen subsidies verstrekt.

Contactgegevens
Postadres:
p/a Annette Schneemann-de Haas
Schippersgracht 9
1011 TS Amsterdam
Tel 020 – 62 47 699
Website
Mailadres

Museum Kaap Skil

Jutten is een al eeuwenoude traditie. Vroeger gingen bewoners van Texel naar het strand voor aangespoeld hout. Daarvan bouwden zij een schuur of brandden ze de kachel. Nu er niet zoveel hout meer aanspoelt, denkt men misschien dat er ook niets meer te jutten is. Maar dagelijks spoelt er nog van alles aan. Wat dat allemaal is, kunnen bezoekers zien in de indrukwekkende jutterij van Kaap Skil. Dit museum van jutters en zeelui maakt deel uit van de Stichting Texels Museum, waaronder ook Ecomare, de Oudheidkamer en de Vuurtoren vallen.

Ecomare
Bij Ecomare zien bezoekers zeehonden, bruinvissen en allerlei andere zeedieren van heel dichtbij. Het museum van het centrum gaat over de natuur van Texel en de zee. Hier zijn onder andere een zeeaquarium en walviszaal te bewonderen. Ecomare is een combinatie van een zeedierentuin, natuurmuseum, opvang en educatief centrum.

Vuurtoren
De vuurtoren van het eiland staat op de noordpunt. De oude toren uit 1864 raakte in de Tweede Wereldoorlog zwaar beschadigd. Rond de kapotte toren werd een nieuwe mantel gebouwd. Op de vierde verdieping kan om de oude toren heen worden gelopen. Op de omloop, zo’n 45 meter boven zeeniveau, genieten bezoekers van een geweldig uitzicht over de Waddenzee en Texel.

Oudheidkamer
De Oudheidkamer is een historisch museum in Den Burg. Binnen zijn antieke meubels en gebruiksartikelen alsmede informatie over het leven van weleer te vinden.

Contactgegevens
Bezoekadres:
Heemskerckstraat 9
1792 AA Oudeschild
Tel. 0222 – 314 956
Openingstijden:
– dinsdag t/m zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur;
– zon- en feestdagen van 12.00 tot 17.00 uur;
– in schoolvakanties op maandag van 10.00 tot 17.00 uur;
– gesloten op 1 januari en Eerste kerstdag.
Website
Mailadres

Linschoten-Vereeniging

Thumbnail_Linschoten

De Linschoten-Vereeniging werd op 7 maart 1908 opgericht door een aantal historici en oud-zeevarenden die zich bijzonder interesseerden voor het reisverhaal. Met Jan Huygen van Linschoten voor ogen, de man die aan het einde van de zestiende eeuw zijn reisgeschriften publiceerde en daarmee voor handelaars en avonturiers uit de Nederlanden de zeeweg naar Azië openlegde, wilden ze de fascinerende wereld van historische reizen ontsluiten en de bronnen hierover publiceren.

Publicaties
Het uitgeven van historische reisverhalen is de belangrijkste doelstelling van de Linschoten-Vereeniging. Ieder jaar verschijnt een nieuw deel in de reeks Werken van de Linschoten-Vereeniging. Daarnaast worden sporadisch andere publicaties verzorgd, zoals het Tresoor der Land- en Zeereizen, of de jubileumuitgave ‘Reizen door de eeuwen heen’. Elektronische versies van de Werken kunnen teruggevonden worden via Internet Archive; de Werken kunnen hier online worden bekeken, of  gedownload in PDF, full text, geschikt voor Kindle of andere formaten.
De Koninklijke Bibliotheek heeft op de website ‘Het Geheugen van Nederland’ ook een aantal Werken van de Linschoten-Vereeniging gedigitaliseerd (zie het overzicht), maar de kwaliteit hiervan is nogal rudimentair. In de lijst met Werken op de website van de vereniging zult u de link naar gedigitaliseerde versies terugvinden.

Penning en nieuws
– Het bestuur van de Linschoten-Vereeniging heeft besloten om ter gelegenheid van het jubileum in 1998 een penning in te stellen: de Linschoten-penning. De penning is bestemd voor een persoon, een groep personen of een organisatie die – in welke vorm dan ook – aan de doelstelling van de Vereeniging bijdraagt. Dat kan dus een tentoonstelling zijn, een documentaire, een publicatie of een andere presentatievorm van culturele aard.

– Nieuwsberichten van en voor de Linschoten-Vereeniging worden sinds mei 2008 gepost op een blog, genaamd Reys-gheschrift. Deze benaming verwijst naar het ‘Reys-gheschrift vande navigatien der Portugaloysers in Orienten’, dat door Jan Huygen van Linschoten in zijn ‘Itinerario’ is gepubliceerd. Reys-gheschrift was ook de naam voor de fraai ontworpen en gedrukte nieuwsbrieven die de Linschoten-Vereeniging tussen 1998 en 2003 naar de leden stuurde (zie hieronder). Met de blog ‘Reys-gheschrift’ wil de vereniging de leden en andere geïnteresseerden nog sneller informeren over activiteiten en publicaties van de vereniging.
– Nieuwsbrieven zijn online beschikbaar.

Contactgegevens
Postadres:
Linschoten-Vereeniging
Ron Brand, secretaris
Duivestein 3
2641 LG  Pijnacker
Tel. 015-3692093
Website
Mailadres